Mục lục [Ẩn]
Thuốc tránh thai là một trong những phương pháp hiệu quả nhất nhằm ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn. Tuy nhiên, bạn cần hết sức lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai bởi bên cạnh những tác dụng mà nó mang lại, vẫn còn rất nhiều tác dụng phụ gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Vậy có những loại thuốc tránh thai nào? Đâu là thuốc tránh thai an toàn và hiệu quả nhất hiện nay? Mời các bạn cùng theo dõi bài viết sau.
Thuốc tránh thai nào an toàn và hiệu quả nhất hiện nay?
Thuốc tránh thai có thể được chia làm hai loại lớn là: thuốc tránh thai khẩn cấp và thuốc tránh thai hàng ngày. Mỗi loại được sử dụng trong những trường hợp khác nhau và có những lưu ý riêng. Sau đây là một số thông tin về từng loại thuốc tránh thai.
Thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp là thuốc có chứa hormone sinh dục nữ Progesterone hoặc chất hóa học giúp ngăn chặn khả năng có thai. Cơ chế ngừa thai của một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp tương tự như thuốc tránh thai hàng ngày, tuy nhiên sự khác biệt nằm ở hàm lượng hormone rất cao, giúp loại thuốc này có tác dụng nhanh chóng và hiệu quả.
Thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng trong các trường hợp: Người phụ nữ không sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày trước khi quan hệ; khi quan hệ tình dục mà không sử dụng các biện pháp bảo vệ.
Cơ chế của thuốc tránh thai khẩn cấp là làm chậm quá trình rụng trứng, ngăn cản sự “gặp gỡ” giữa trứng và tinh trùng. Nếu trứng đã được thụ tinh, phôi thai đã bám vào thành tử cung để làm tổ thì sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp không còn hiệu quả. Do đó, sử dụng thuốc sau quan hệ càng sớm càng tốt, hiệu quả tránh thai càng cao, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau khi quan hệ không an toàn.
Trên thị trường hiện nay có hai loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến nhất, có tên gọi quen thuộc là loại 72 giờ và loại 120 giờ. Chúng được đóng gói dưới dạng 1 viên hoặc 2 viên nhưng loại 1 viên là phổ biến hơn cả.
-
Levonorgestrel (thuốc tránh thai khẩn cấp loại 72 giờ)
Levonorgestrel là một phiên bản tổng hợp (nhân tạo) của hormone progesterone tự nhiên do buồng trứng sản xuất. Thuốc này hiệu quả trong việc ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn nếu được sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi phát sinh quan hệ không an toàn.
-
Ulipristal (thuốc tránh thai khẩn cấp loại 120 giờ)
Có thể được biết tới với tên ella hoặc ellaOne. Thành phần của thuốc là ulipristal acetate, đây là một hợp chất hóa học, không phải hormone sinh dục nữ. Ulipristal có tác dụng ngăn chặn hoạt động của hormone progesterone, từ đó ngăn cản quá trình rụng trứng. Thuốc phải được sử dụng trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ để phát huy hiệu quả tốt nhất.
-
Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
- Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là thuốc gây sẩy thai.
- Một số tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp:
- Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: Chậm kinh, không có kinh, rong kinh… Thậm chí nhiều trường hợp lạm dụng trong thời gian dài dẫn đến tình trạng tắc ống dẫn trứng, khó rụng trứng dẫn đến vô sinh.
Lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể dẫn tới vô sinh
- Suy giảm ham muốn tình dục.
- Thay đổi nội tiết tố da: Mụn, nám, tàn nhang, ửng đỏ, sạm da…
- Ăn không ngon, buồn nôn, mệt mỏi, đau tức ngực.
- Nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
- Chảy máu cơ quan sinh dục do u xơ tử cung.
- Ung thư
- Thời gian uống thuốc sau quan hệ càng sớm thì hiệu quả ngừa thai càng cao.
- Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, những phụ nữ béo phì (BMI lớn hơn 30) đáp ứng với thuốc kém hơn, sẽ có nguy cơ mang thai cao hơn gấp 3 lần so với những phụ nữ không béo phì.
- Đối với những phụ nữ thường xuyên quan hệ tình dục thì không nên uống thuốc tránh thai khẩn cấp kéo dài. Thay vào đó, nên sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày hoặc các biện pháp ngừa thai khác.
Thuốc tránh thai hàng ngày
Thuốc tránh thai hàng ngày là những loại thuốc chứa hormone sinh dục nữ estrogen và progesterone hoặc chỉ chứa progesterone. Hàm lượng hormone trong thuốc tránh thai hàng ngày thấp hơn nhiều so với thuốc tránh thai khẩn cấp. Thuốc có tác dụng ức chế sự rụng trứng; làm dày lớp màng nhầy cổ tử cung, ngăn cản quá trình thụ tinh của tinh trùng; biến đổi thành tử cung trở nên không thích hợp cho trứng làm tổ.
Có hai loại thuốc tránh thai hàng ngày là: thuốc tránh thai progestin và thuốc tránh thai kết hợp. Về dạng đóng gói, có hai loại là vỉ 21 viên và vỉ 28 viên.
-
Thuốc tránh thai kết hợp
Phần lớn thuốc tránh thai hàng ngày hiện nay là thuốc tránh thai kết hợp, thành phần chứa cả hormone estrogen và progestin. Bên cạnh tác dụng giúp ngừa thai, thuốc tránh thai kết hợp còn có một số lợi ích như:
- Giảm đau nửa đầu do kinh nguyệt.
- Giảm chảy máu và triệu chứng đau ở bệnh u xơ tử cung, nội mạc tử cung.
- Kinh nguyệt đều hơn, giảm máu kinh, giảm đau bụng kinh, rút ngắn thời gian hành kinh.
- Tuy nhiên, thuốc cũng gây nhiều tác dụng phụ như: nám da, tăng cân do tích nước, giảm ham muốn tính dục, nguy hiểm hơn cả là tăng nguy cơ ung thư vú, ung thư tử cung.
-
Thuốc tránh thai progestin
Đây là loại thuốc tránh thai hàng ngày chỉ chứa duy nhất hormone progestin (một loại hormone progesterone). Loại thuốc này được chỉ định cho phụ nữ có chống chỉ định với estrogen.
- Cách uống thuốc tránh thai hàng ngày
- Đối với vỉ 21 viên: Uống viên thứ nhất vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, uống liên tục trong 21 ngày, mỗi ngày 1 viên. Sau khi đã uống hết 1 vỉ, nghỉ 7 ngày, sau đó uống tiếp vỉ thứ 2.
- Đối với vỉ 28 viên: Vỉ 28 viên gồm 21 viên thuốc tránh thai chứa hormone và 7 viên giả dược chứa sắt, folate, vitamin… với mục đích là tạo thói quen uống liên tục, tránh quên dẫn đến mang thai ngoài ý muốn. Cách sử dụng cũng giống với vỉ 21 viên. Tuy nhiên thay vì nghỉ 7 ngày như vỉ 21 viên thì sẽ uống 7 viên giả dược trong 7 ngày đó. 7 viên giả dược có màu khác với 21 viên còn lại.
Thuốc tránh thai vỉ 28 viên
- Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày
- Thuốc tránh thai hàng ngày không có quy định về giờ uống thuốc. Tuy nhiên nên uống cố định vào một khung giờ trong ngày để tạo thói quen, tránh quên thuốc.
- Thuốc có thể uống cùng hoặc xa bữa ăn và cần nuốt nguyên viên, không cắn, bẻ viên.
- Nếu bạn lỡ quên uống thuốc hoặc nôn sau khi uống: Uống ngay viên thuốc đã quên, kể cả trong trường hợp ngày hôm đó phải uống 2 viên, sau đó uống những viên tiếp theo đúng theo lịch định kỳ.
- Nếu đã quan hệ tình dục trong vòng 5 ngày trước khi quên, nên sử dụng dự phòng thêm thuốc tránh thai khẩn cấp.
Chống chỉ định của thuốc tránh thai
Những đối tượng sau đây cần lưu ý, tham khảo ý kiến từ chuyên gia trước khi lựa chọn thuốc tránh thai:
- Bệnh nhân ung thư vú.
- Phụ nữ lớn tuổi (trên 35 tuổi), phụ nữ thường xuyên hút thuốc lá.
- Bệnh nhân mắc bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp.
- Bệnh nhân đái tháo đường có biến chứng mạch máu, thần kinh, võng mạc hoặc biến chứng thận.
- Người suy giảm chức năng gan nghiêm trọng như xơ gan, viêm gan…
- Bệnh nhân lupus ban đỏ.
- Đang bị thuyên tắc tĩnh mạch sâu hoặc thuyên tắc phổi.
- Đang sử dụng một số loại thuốc như rifampicin/rifabutin; thuốc kháng virus; thuốc chống động kinh; thuốc điều trị lao; thuốc chống rối loạn lo âu, trầm cảm, thuốc nhuận tràng.
Thuốc tránh thai nào hiệu quả và an toàn nhất?
Nhìn chung, đối với phụ nữ thường xuyên quan hệ tình dục nhưng không có nhu cầu mang thai thì nên sử dụng các loại thuốc tránh thai hàng ngày (trừ những trường hợp chống chỉ định). Dù vậy, vẫn có một tỉ lệ nhất định phụ nữ mang thai dù đã dùng đều đặn thuốc tránh thai hàng ngày nhưng vẫn mang thai. Thêm vào đó, thuốc tránh thai cũng gây ra nhiều tác dụng phụ, trong đó nguy hiểm nhất là làm tăng nguy cơ ung thư. Do đó, phụ nữ có thể lựa chọn 1 giải pháp tránh thai khác an toàn hơn, mà không lệ thuộc vào nam giới, đó chính là màng phim tránh thai VCF.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ 1800.1044 (miễn cước) để được giải đáp.
XEM THÊM:
.png)
.png)
