U xơ tử cung là một bệnh lý phụ khoa khá thường gặp ở nữ giới. Ước tính có khoảng 70% phụ nữ ở độ tuổi 50 mắc phải căn bệnh này. Hiện nay, có không ít người chủ quan nghĩ rằng, mắc u xơ chỉ cần phẫu thuật là khỏi hoàn toàn. Đây là một sai lầm nghiêm trọng, nếu không biết cách chăm sóc và phòng ngừa, bệnh có thể tái phát và mức độ trở nên nghiêm trọng hơn.
Hãy cùng tìm hiểu về u xơ tử cung và cách phòng ngừa tái phát hiệu quả nhé.
U xơ tử cung là gì?
.jpg)
U xơ tử cung là các khối phát triển trong thành tử cung và hầu hết lành tính. Nhân xơ có thể phát triển thành một khối u, hoặc chứa nhiều khối u trong tử cung. Chúng có thể nhỏ bằng hạt táo hoặc lớn như quả bưởi. Trong những trường hợp bất thường, chúng trở nên rất lớn. U xơ tử cung thường gặp ở chị em trong độ tuổi từ 16 - 50 vì đây là những năm sinh sản, mức estrogen cao hơn giai đoạn khác.
Nguyên nhân gây bệnh
Hiện tại thì vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân hình thành nên các khối u xơ tử cung. Tuy nhiên, một số yếu tố sau có thể là nguyên nhân hình thành u xơ cổ tử cung:
-
Trong thời gian hành kinh, cơ thể người phụ nữ sản sinh ra hormone estrogen khá lớn, rối loạn nội tiết tố cũng được coi là một biểu hiện của kinh nguyệt không đều khiến lượng estrogen tăng bất thường. Các khối u có sự kích thích hình thành nên bệnh u xơ tử cung.
-
Người mắc chứng béo phì, thừa cân cũng có thể bị u xơ tử cung bởi chất insulin trong cơ thể suy giảm khiến sức đề kháng giảm theo. Các cơ quan như thận, vùng đồi dưới, tuyến giáp… dễ bị ảnh hưởng và suy giảm.
-
U xơ tử cung cũng thường gặp ở những phụ nữ lớn tuổi. Đối với những phụ nữ trước 30 tuổi thì tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh rơi vào khoảng 5%. Còn đối với phụ nữ trong độ tuổi từ 30 – 40 tuổi, tỷ lệ là 30% và tỷ lệ còn lại lên đến 60% ở những phụ nữ trên 50 tuổi.
Phụ nữ thuộc các đối tượng sau dễ có nguy cơ mắc u xơ tử cung khá cao:
-
Phụ nữ đang trong giai đoạn sinh nở hoặc sau sinh.
-
Phụ nữ độc thân.
-
Phụ nữ ít con, vô sinh hoặc hiếm muộn.
-
Phụ nữ từng nạo, phá thai nhiều lần không đảm bảo an toàn.
-
Phụ nữ có đời sống tình dục không lành mạnh.
-
Bạn gái dậy thì sớm trước 12 tuổi.
-
Do di truyền.
-
Do mắc phải một số bệnh phụ khoa như viêm cổ tử cung, viêm âm đạo… khiến vùng niêm mạc tử cung bị tổn thương, kích thích niêm mạc tăng sinh quá mức, hình thành khối u xơ.
Triệu chứng của u xơ tử cung
Dấu hiệu của u xơ tử cung phụ thuộc vào vị trí nhiều hơn là kích thước của nó nên nhiều chị em khi gặp phải biểu hiện thường không chú ý đi thăm khám khi bệnh ở giai đoạn sớm. Một số triệu chứng của u xơ tử cung sau chị em cần phải chú ý:
-
Kinh nguyệt rối loạn, không đúng với vòng kinh. Thời gian hành kinh kéo dài hơn bình thường.
-
Lượng máu kinh ra nhiều, kéo dài lâu ngày so với những kỳ kinh trước.
-
Tình trạng ra huyết kéo dài dễ dẫn đến thiếu máu, cơ thể mệt mỏi, chóng mặt, xanh xao.
-
Khí hư ra nhiều bất thường do niêm mạc tử cung bị kích thích, dịch trong, đôi khi loãng như nước.
-
Đau bụng dưới âm ỉ kéo dài không trong kỳ kinh.
-
Đau lưng dưới và đau vùng khung xương chậu dai dẳng không rõ nguyên nhân.
-
Có thể sờ thấy khối u nhân xơ cứng ở vùng bụng dưới.
-
Vùng bụng dưới sưng to gây cảm giác nặng nề.
-
Đau khi quan hệ tình dục.
Các biện pháp điều trị hiện nay
Có 2 phương pháp điều trị bệnh u xơ tử cung là nội khoa và ngoại khoa. Nếu khối u của bạn nhỏ và chậm phát triển thì bạn sẽ được điều trị bằng nội khoa.
Ngược lại, nếu khối u lớn bạn có thể được chỉ định phẫu thuật bằng các phương pháp sau:
- Cắt bỏ tử cung: Cắt bỏ tử cung là loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tử cung. Điều này thường được chỉ định để điều trị u xơ tử cung cực lớn hoặc chảy máu quá nhiều. Cắt tử cung có thể ngăn ngừa sự trở lại của u xơ tử cung.
- Phẫu thuật cắt u xơ: Đây là thủ thuật loại bỏ các u xơ tử cung từ thành cơ tử cung. Nó có thể giúp phụ nữ vẫn có con. Đối với chị em có u xơ tử cung lớn hoặc u xơ tử cung nằm ở các phần cụ thể của tử cung, sẽ không thể thực hiện phẫu thuật này.
- Cắt bỏ nội mạc tử cung: Loại bỏ lớp lót bên trong tử cung có thể hữu ích nếu u xơ tử cung nằm gần bề mặt bên trong tử cung. Cắt bỏ nội mạc tử cung sẽ là lựa chọn hiệu quả để không phải cắt bỏ tử cung cho một số phụ nữ bị u xơ tử cung.
- Thuyên tắc u xơ tử cung (UFE): Cắt đứt nguồn cung cấp máu cho khối u xơ. Được hướng dẫn bằng hình ảnh chụp X-quang fluoroscopic - một hóa chất được tiêm qua một ống thông vào các động mạch cung cấp chất dinh dưỡng nuôi u xơ tử cung. Quy trình này làm giảm hoặc loại bỏ các triệu chứng ở 90% người bị xơ hóa, nhưng không thích hợp với những phụ nữ mang thai và thường không dành cho người vẫn muốn có con.
- Phẫu thuật bằng laser: Chụp MRI được sử dụng để xác định vị trí các u xơ tử cung. Kim sau đó được đưa vào qua da, mô cơ thể của bệnh nhân và đẩy cho đến khi chúng đạt tới các u xơ mục tiêu. Một thiết bị sợi laser được đưa vào qua kim tiêm. Ánh sáng laser được truyền qua thiết bị để thu nhỏ các u xơ tử cung.
Tại sao u xơ tử cung dễ tái phát?
Theo các chuyên gia y tế, u xơ tử cung dễ tái phát sau phẫu thuật có thể bởi các lý do sau:
- Nguyên nhân gây bệnh vẫn còn: Nguyên nhân gây u xơ tử cung là do sự cường estrogen. Trong khi đó, phẫu thuật chỉ loại bỏ được những khối u lớn (60 - 70mm trở lên), còn những khối nhân xơ nhỏ và nguyên nhân gây bệnh vẫn tiềm tàng trong cơ thể. Vì vậy, sau phẫu thuật, sự cường estrogen lại tiếp tục phát huy tác dụng và tạo ra các nhân xơ mới, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để khối u nhỏ phát triển.
- Do rối loạn nội tiết tố: U xơ tử cung có liên quan một cách trực tiếp với các hormone sinh dục và nội tiết tố nữ. Do đó, khi người bệnh bị rối loạn nội tiết tố thì khả năng u xơ tử cung tái phát sau mổ hoàn toàn có thể xảy ra.
- Căng thẳng, stress: Tâm sinh lý bị căng thẳng, áp lực, stress kéo dài làm cho hàm lượng nội tiết tố nữ bị rối loạn. Sự thay đổi của lượng hormone estrogen khiến thân thể phụ nữ bị mất đi sự ổn định về chu kỳ kinh nguyệt, sắc tố da, giảm ham muốn tình dục. Đây cũng là là nguyên nhân làm tái phát u xơ tử cung.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Rượu bia, thuốc lá, thực phẩm giàu estrogen,… đều là những nguyên nhân có thể khiến u xơ tử cung tái phát sau phẫu thuật. Hãy đảm bảo rằng, bạn đang có một chế độ dinh dưỡng tốt nhất sau phẫu thuật u xơ tử cung.
Các biện pháp giúp ngăn ngừa nguy cơ tái phát u xơ tử cung hiệu quả
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Nếu bạn xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục, tăng cường sức đề kháng và mau lành vết thương.
-
Thức ăn dạng lỏng, dễ tiêu: Bạn có thể ăn súp, cháo trong vài ngày đầu tiên để cơ thể dễ dàng hấp thu các chất dinh dưỡng.
-
Thực phẩm giảm viêm: Các thực phẩm chứa axit béo omega 3 có khả năng giảm viêm, làm dịu vết sưng mổ bao gồm các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ hoặc các loại hạt như hạt vừng, hạt lanh, hạnh nhân…
-
Thực phẩm chứa chất xơ: Bạn có thể bổ sung thông qua các loại ngũ cốc nhằm đào thải độc tố và cân bằng lượng hormone trong cơ thể.
-
Thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất: Những thực phẩm này có thể giúp bạn giảm viêm, tăng cường hệ miễn dịch và hồi phục vết thương. Bạn có thể bổ sung chúng thông qua các loại trái cây và rau củ.
Bên cạnh những thực phẩm nên ăn như trên, bạn cũng cần lưu ý bổ sung nước đầy đủ, khoảng 2 – 2,5 lít mỗi ngày. Đồng thời cần tránh những thực phẩm có khả năng gây hại cho vết mổ u xơ tử cung như: Thịt đỏ, thực phẩm gây dị ứng, thực phẩm gây kích thích, đặc biệt là rượu bia, thuốc lá và cà phê.
Điều chỉnh chế độ sinh hoạt lành mạnh
Sau khi phẫu thuật ngày đầu tiên, bạn nên nằm nghỉ ngơi một chỗ để thuốc mê hết tác dụng và lấy lại sự tỉnh táo. Tùy thuộc vào hình thức phẫu thuật, bạn có thể vận động nhẹ nhàng trở lại với sự trợ giúp của người thân sau khoảng 2 – 7 ngày nhằm tránh tình trạng ứ đọng máu dịch và viêm dính ruột.
Bạn hãy dành thời gian nghỉ ngơi nhiều sau khi mổ, tránh bê vác, làm việc nặng do có thể làm ảnh hưởng hoặc rách thêm vết thương gây chảy máu, làm tổn thương rộng hơn. Bên cạnh đó, bạn nên hạn chế lái xe, cần mặc quần áo rộng rãi, thoải mái trong khoảng thời gian sau mổ. Bạn cũng cần tránh quan hệ tình dục trong khoảng thời gian 2 tháng đầu sau mổ hở u xơ tử cung nhằm tránh tình trạng viêm nhiễm khiến bệnh trầm trọng hơn.
Vệ sinh cơ thể thường xuyên
Bạn nên giữ vết mổ luôn khô ráo sạch sẽ, đồng thời thay băng vết mổ thường xuyên để hạn chế nhiễm khuẩn. Sau khi mổ thường xuất hiện tình trạng ra máu vùng kín, vì vậy, bạn nên chọn sử dụng quần lót giấy hoặc băng vệ sinh hàng ngày để tránh viêm nhiễm, tốt nhất là khoảng 2- 3 tiếng thay băng một lần.
Bạn cũng cần lưu ý vệ sinh vùng kín sạch sẽ để ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm từ bên ngoài và có thể sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ 2 lần/ngày để giữ vùng kín sạch sẽ. Tuy nhiên, bạn nên chú ý, không nên dùng dụng cụ thụt rửa âm đạo vì sẽ làm tăng nguy cơ gây viêm nhiễm.
Bài viết trên đã cung cấp cho các bạn đọc thông tin về u xơ tử cung và những phương pháp đơn giản giúp phòng tránh bệnh tái phát. Hy vọng những thông tin này hữu ích với quý bạn đọc.
XEM THÊM:
.png)
.png)
