7 Thể lâm sàng của chửa ngoài tử cung

     Ở bài viết này, chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu về 7 thể lâm sàng của chửa ngoài tử cung bao gồm: thể chưa vỡ, thể lụt máu ở ổ bụng, thể giả sảy thai, thể huyết tụ thành nang, thể chửa ở buồng trứng, trong ổ bụng và ở ống cổ tử cung.

Thể chửa ngoài tử cung chưa vỡ

Người bệnh có chậm kinh, ra máu âm đạo, phản ứng có thai dương tính. Dấu hiệu đau bụng không nổi bật và không thật rõ ràng. Không có các dấu hiệu toàn  thân.

Khi thăm khám trong có thể nắn thấy khối cạnh tử cung kèm theo đau rất nhạy cảm và khu trú rõ ràng.

Với thể này thì mọi điều trị nội khoa đều không có kết quả. Soi ổ bụng là biện pháp tốt nhất để chẩn đoán và điều trị,

Chẩn đoán chửa ngoài tử cung chưa vỡ là 1 chẩn đoán sớm, cho phép thực hiện các biện pháp điều trị tối ưu, bảo tồn tối đa khả năng sinh đẻ và an toàn tính mạng của người bệnh.

Thể lụt máu ở ổ bụng

Dấu hiệu nổi bật là choáng nặng do chảy máu trong, các triệu chứng xuất hiện đột ngột, nhanh chóng, bụng trướng và ấn đau khắp bụng. Tuy nhiên có những trường hợp lụt máu trong ổ bụng, quá trình chảy máu diễn ra từ từ, người bệnh phần nào thích ứng được nên các dấu hiệu choáng, tụt huyết áp không rõ ràng.

Tình trạng này đòi hỏi phải khẩn trương tiến hành hồi sức, nhanh chóng bù đắp thể tích tuần hoàn đã mất và mở bụng để cầm máu.

Thể giả sảy của chửa ngoài tử cung

Nội mạc tử cung chịu ảnh hưởng của nội tiết thai nghén, màng rụng hóa dày lên. Khi có những biến đổi nội tiết, toàn bộ nội mạc tử cung bong ra và bị tống ra ngoài làm cho rất dễ nhầm với sảy thai mà không nghĩ đến chửa ngoài tử cung. 

Mảnh nội mạc tử cung dày và to khi đi qua cổ tử cung làm cho cổ tử cung hé mở. Tử cung phải có các cơn đau để tống mảnh tổ chức ra ngoài làm người bệnh bị đau bụng từng cơn và đau sẽ hết khi mảnh tổ chức bị tống ra.

Xét nghiệm giải phẫu bệnh tổ chức rơi ra hay nạo ra thấy hình ảnh màng rụng, không thấy lông rau và có hình ảnh Arias-Stella.

Thể huyết tụ thành nang

Người bệnh sẽ có hiện tượng máu chảy ri rỉ, ít một và đọng lại. Sau đó ruột, các tạng khác và mạc nối phản ứng bao bọc lại tạo thành khối huyết tụ. 

Chẩn đoán thường khó vì triệu chứng không điển hình (rong huyết, sốt nhẹ, thiếu máu, vàng da nhẹ do tan máu ở khối huyết tụ).

Người bệnh còn xuất hiện các triệu chứng của đường tiêu hóa (bán tắc ruột, kích thích trực tràng hay táo bón…) và đường tiết niệu (viêm bàng quang do kích thích…). Trước đó sẽ có giai đoạn chậm kinh, rong huyết và đau bụng.

Thăm khám sẽ thấy 1 khối không rõ ranh giới, ấn đau, ít di động, dính vào tử cung làm khó phân biệt tử cung. Phản ứng thai nghén có thể âm tính. Siêu âm sẽ thấy hình ảnh khối u tiểu khung với vùng âm vang tăng nhẹ, không đều, giới hạn không rõ. Chọc dò có hút ra máu đen lẫn cặn.

Thể chửa ở buồng trứng

Thể này thường chỉ chẩn đoán được sau khi đã mở bụng hay nội soi. Các tiêu chuẩn để chẩn đoán chửa ở buồng trứng là:

+ Vòi trứng không có dấu hiệu thương tổn.

+ Túi thai nằm ở buồng trứng.

+ Buồng trứng liên quan với tử cung qua dây chằng tử cung-buồng trứng.

+ Tìm thấy tổ chức buồng trứng ở thành túi thai.

Thể chửa trong ổ bụng

Thể chửa ngoài tử cung này có thể là nguyên phát hay thứ phát, thai có thể phát triển đến đủ tháng.

Theo 1 nghiên cứu tại Mỹ thì tỷ lệ chửa trong ổ bụng là khoảng 10 trên 100000 trường hợp sinh đẻ.

3/4 Số trường hợp  có dấu hiệu đau bụng không rõ nguyên nhân, không giảm đi khi nằm nghỉ hoặc điều trị bằng thuốc giảm co thắt. Ra máu âm đạo (khoảng 1/3 số trường hợp), tắc ruột, bán tắc ruột không thường xuyên. Sờ nắn có thể thấy thai ở ngay dưới da bụng, đặc biệt là không bao giờ thấy có cơn co tử cung.

Siêu âm có thể thấy khối thai, khối nhau ở bên cạnh khối tử cung nhỏ. Có tới 1/2 số trường hợp không chẩn đoán được trước khi mổ. 

Thể chửa ở ống cổ tử cung

Thể này hiếm gặp, thai làm tổ ở phía dưới lỗ trong cổ tử cung. 

Hậu quả không thể tránh được là thai bị chết, rau cài răng lược, ăn sâu vào lớp cơ ở cổ tử cung. Khi rau bong dở dang sẽ làm cho máu chảy không thể tự cầm được, máu chảy dữ dội và thường phải cắt tử cung để cầm máu. 

Thai nghén thường kết thúc trước 20 tuần. Các triệu chứng ko rõ ràng, không đặc hiệu nên hầu hết được chẩn đoán là thai chết lưu hoặc sảy thai.

Thăm khám có thể thấy dấu hiệu cổ tử cung bị phình ra một cách bất thường, rất dễ bị nhầm với tình trạng cổ tử cung trong trường hợp dọa sảy thai. Phương pháp nạo thường không cầm được máu và thường phải tiến hành cắt tử cung.

Bài viết trên đã cho ta thấy cái nhìn tổng quan của 7 thể lâm sàng của tình trạng chửa ngoài tử cung, hi vọng bài viết hữu ích với quý bạn đọc.